Autor: Ewa Mazur
SYMPOZJUM: CHRZEŚCIJAŃSTWO NA POMORZU.
KULTURA DUCHOWA I MATERIALNA
SZKOŁA DOKTORSKA AKADEMII POMORSKIEJ W SŁUPSKU
MUZEUM POMORZA ŚRODKOWEGO W SŁUPSKU
zapraszają na
SYMPOZJUM: CHRZEŚCIJAŃSTWO NA POMORZU.
KULTURA DUCHOWA I MATERIALNA
Część IV: ŚWIĘTA ROZALIA I ŚWIĘTY ROCH.
PATRONI ZDROWIA – „ŚWIĘTE RODZEŃSTWO OD ZARAZY”
1 grudnia 2022 r., Biały Spichlerz w Słupsku
Sympozjum jako interdyscyplinarne działanie kontynuuje wieloletni cykl spotkań naukowych poświęconych chrześcijaństwu na Pomorzu. Tak pomyślane przedsięwzięcie ma za zadanie przybliżyć kulturę duchową i materialną naszego Wspólnego Dobra. Edycja pt. Święta Rozalia i Święty Roch pomyślane jest jako inicjatywa przede wszystkim o wymiarze naukowym: historyczno-religioznawczym oraz kulturoznawczo-literaturoznawczym. Święta Rozalia i Święty Roch stanowią przykład tych, którzy uosabiają poświęcenie dla ochrony ludzkości przed wszelkimi chorobami i zarazami. W czasach epidemii dawnych wieków znani byli w każdej niemal miejscowości Europy, dzisiaj ponownie stali się Patronami zdrowia ludzi, bowiem globalne zagrożenie pandemią COVID-19 powszechnie zwróciło uwagę na kruchość człowieczego bytowania.
Kapitan Franciszek Dąbrowski od Westerplatte do Ustki – wykład
Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku zaprasza na spotkanie z cyklu
Służby mundurowe, historia i technika
Dr Marcin Prusak
wykład pt.
„Kapitan Franciszek Dąbrowski od Westerplatte do Ustki”
w sobotę, 26 listopada 2022 o godzinie 12.00
w Białym Spichlerzu
Sala im. Barbary Zielińskiej
Jak pisze dr Marcin Prusak, „kapitan Franciszek Dąbrowski (1904-1962) jest jedną z najciekawszych postaci polskiej wojny obronnej 1939 r. Nominalny zastępca dowódcy Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte przez lata nosił w sobie skrzętnie skrywaną tajemnicę. Jak po latach dowiedli historycy to on dowodził w rzeczywistości polską placówką po załamaniu nerwowym dowódcy majora Henryka Sucharskiego. W biografii Dąbrowskiego pojawiają się także związki z ziemią słupską, gdyż po wojnie, już jako komandor porucznik, pełnił on funkcję pierwszego dowódcy Centrum Szkolenia Marynarki Wojennej w Ustce.”
Wstęp wolny.
Warsztaty papieroplastyki dla kobiet, spotkanie III – Malwa
Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku serdecznie zaprasza
na warsztaty papieroplastyki dla kobiet
z cyklu: Rozkwitanie tradycji
spotkanie III – Malwa
25 listopada (piątek) 2022 roku w godzinach 17:00-20:00
w Młynie Zamkowym w Słupsku
W kulturze ludowej kwiaty od wieków związane były z życiem człowieka. Naturalne i sztuczne były i są ozdobą ludzi, ich domów, otoczenia, miejsc sakralnych, świadkami rodzinnych i dorocznych obrzędów, bohaterami pieśni, baśni, apotropeikami, lekami. Potrzeba utrwalenia wizerunku kwiatów sprawiła, że stały się one obecne we wszystkich sferach życia człowieka towarzysząc mu od narodzin do śmierci.
Podążając nurtem etnoinspiracji pragniemy przybliżyć tradycje papieroplastyki. Cykl warsztatów Rozkwitanie tradycji poprowadzą rękodzielniczki wykonujące kwiaty z bibuły i krepy. Są wśród nich zarówno świadkowie XX-wiecznych tradycji wiejskich, jak i artystki świadomie poszukujące korzeni swojej tożsamości oraz sposobu wyrażenia siebie. Sztuka tworzenia kwiatów, niegdyś nierozerwalnie związana z wiejską obrzędowością, przywracana jest do życia w nowych formach stylowych. Tradycja wciąż rozkwita. By zachować w pamięci różnorodne barwy lata i oddać się wspomnieniom minionych pejzaży wiejskich będziemy przyglądać się tym razem malwom.
Malwa w kulturze ludowej to kwiat symbolizujący troskę, czułość i matczyną łagodność, tęsknotę za naturą. Te wysokie kwiaty w różnorodnych odcieniach czerwieni, żółci, pomarańczy, różu i fioletu stanowiły niegdyś nieodłączny element wiejskich zagród. W tradycji ludowej wiązano je z kobiecością, stąd często pojawiały się w przydomowych ogródkach, w których były panny na wydaniu.
Pod okiem artystki Bogumiły Bednarek poznamy sposób odwzorowania tego górującego niegdyś nad innymi gatunkami kwiatu, wciąż kojarzącego się z sielskim wiejskim krajobrazem.
Warsztaty towarzyszą wystawie czasowej: „Rozkwitanie tradycji. Kulturowe obrazy kwiatów”.
termin: 25 listopada 2022, godz. 17:00-20:00
miejsce: Młyn Zamkowy w Słupsku
prowadzenie: Bogumiła Bednarek
koszt uczestnictwa: 40 zł (w tym materiały)
zapisy: Magdalena Lesiecka
pod numerem telefonu: 795 100 274
lub mailowo: magdalena.lesiecka@muzeum.slupsk.pl
W tiurniurze na drabince sznurkowej, czyli Maria Konopnicka – kobieta niezwykła
Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku zaprasza na wykład pt. W tiurniurze na drabince sznurkowej, czyli Maria Konopnicka – kobieta niezwykła prowadzony przez dr Anetę Aleksandrę Dudę oraz pokaz sukien Zespołu Secesja.
Spotkanie odbędzie się 19 listopada 2022 r. (sobota) o godz. 12:00 w Zamku Książąt Pomorskich.
Wykład ma uczcić postać Marii Konopnickiej w roku jej poświęconym – wybitnej poetki i pisarki zaangażowanej zarówno w sprawę obrony polskości w okresie zaborów, jak i w kwestie społeczne – pomoc najuboższym oraz emancypację kobiet. Będzie to opowieść o mało znanych rolach życiowych poetki wzbogacona pokazem sukien z okresu jej życia – II połowy XIX w.
Zespół Secesja został utworzony przez historyka zajmującego się XIX wiekiem – dr Anetę Aleksandrę Dudę, zajmującą się historią polskich rodzin arystokratycznych i ziemiańskich oraz szeroko pojętą historią kultury materialnej XIX wieku. Zespół tworzą panie zainteresowane pogłębianiem wiedzy z zakresu XIX wieku, zwłaszcza historii stroju z tego okresu. Członkinie współpracują przy odtwarzaniu sukien i prezentują je, uczestniczą w warsztatach tematycznych i uczą się tańców dziewiętnastowiecznych. Panie reprezentują wszystkie grupy wiekowe dowodząc, że wspólne pasje mogą mieć babcia, mama i wnuczka.
Wstęp wolny.
Zapraszamy serdecznie.
12 i 13 listopada zwiedzanie muzeum ze zniżką
11 listopada Zamek Książąt Pomorskich i Młyn Zamkowy oraz Biały Spichlerz będą nieczynne.
Zapraszamy do Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie na wspólne wydarzenie „Na Św. Marcina najlepsza pomorska gęsina!”.
12 i 13 listopada 2022 w Zamku Książąt Pomorskich i Młynie Zamkowym oraz Białym Spichlerzu bilety wstępu dla wszystkich będą ULGOWE!
Wizerunki bogów w indyjskiej sztuce i kulturze. Symbole, interpretacje, znaczenia
Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku zaprasza na kolejny wykład z cyklu „Forum sztuki i artystów”
Wizerunki bogów w indyjskiej sztuce i kulturze. Symbole, interpretacje, znaczenia
19 listopada (sobota), godz. 10:00
Biały Spichlerz, ul. Szarych Szeregów 12
Hinduizm należy postrzegać jako formę syntezy ogromnej liczby kultów religijnych, których podstawą jest jedna wspólna tradycja. Duchowość indyjska pełna jest barwnych opowieści, symboliki najmniejszych elementów, przenikających się wątków interpretacyjnych, a sztuka jest tego wszystkiego wyrazem. Jeszcze pod koniec XIX wieku w kręgu odbiorców europejskich zdarzały się przykłady całkowitego niezrozumienia sztuki indyjskiej i jej funkcji, stąd w przewodniku londyńskiego muzeum, znanego obecnie pod nazwą Victoria and Albert Museum, pojawiło się sformułowanie: „Potworne kształty bóstw puranicznych (…) nie dają się wyobrazić w wyższych formach artystycznych i dlatego to prawdopodobnie rzeźba i malarstwo nieznane są w Indiach jako sztuki piękne”.
Wykład ma za zadanie, w sposób zwięzły, przybliżyć słuchaczom najważniejszych bogów w hinduistycznym panteonie oraz związane z nimi historie mitologiczne i symbole. Dowiemy się między innymi, dlaczego kiedyś słonie miały skrzydła i potrafiły latać, w jaki sposób bóg Ganeśa stracił swoją głowę, jakie sceny Stefan Norblin – mieszkający w Indiach polski artysta – przedstawił w sali tronowej pałacu w Dźodhpurze oraz jaki efekt dało ubijanie Kosmicznego Oceanu Mleka.
Wykład ilustrowany będzie nie tylko przykładami sztuki dawnej, ale także fragmentami pochodzącymi ze współczesnych indyjskich filmów i seriali. Spotkanie poprowadzi Katarzyna Czepiel (asystentka Działu Historyczno-Artystycznego słupskiego muzeum, absolwentka zabytkoznawstwa i muzealnictwa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu).
WYKŁADOWI TOWARZYSZYĆ BĘDZIE POKAZ ZAKŁADANIA SARI.
Wstęp wolny! Serdecznie zapraszamy!
Słupskie Czwartki Literackie 33 – Barbara Piórkowska
Katedra Filologii Polskiej w Instytucie Filologii Akademii Pomorskiej w Słupsku wspólnie z Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku, Fundacją PRODIRE, Stowarzyszeniem Pisarzy Polskich Oddział Gdańsk
i Kluboksięgarnią Cepelin zaprasza na trzydzieste trzecie spotkanie z cyklu Słupskie Czwartki Literackie. Spotkanie odbędzie się 10 listopada 2022 r. o godz. 16:30 w Kluboksięgarni Cepelin.
Bohaterką XXXIII SCL będzie Barbara Piórkowska, która będzie promowała książkę „Kraboszki”.
Barbara Piórkowska – pisarka, poetka, krytyczka literacka, performerka. Autorka powieści „Szklanka na pająki” i „Kraboszki”, prozy „Utkanki” (2014) oraz trzech tomów poetyckich, audiobooka poetyckiego, tekstów do piosenek (płyta „Piórko” Natalii Grzebały); współtwórczyni spektakli poetyckich i spacerów literackich. Nominowana do Nagrody Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury „Splendor Gedanensis” za rok 2010. Laureatka Nagrody Gdańskich Bibliotekarzy „Pro Libro Legendo” za rok 2010. Współtwórczyni projektów pisarskich dla grup seniorów oraz edukacyjnych przedsięwzięć związanych z literaturą przeznaczonych dla dorosłych, dzieci i młodzieży. Nauczycielka w pracowni kreacji literackich i blogów w Pałacu Młodzieży w Gdańsku, trenerka warsztatów twórczego pisania m.in. na ogólnopolskim festiwalu rozwojowym dla kobiet Progressteron. Tłumaczona na język angielski, rosyjski i litewski. Wielokrotna stypendystka Miasta Gdańska i Marszałka Województwa Pomorskiego. Zbiera wycinanki ludowe. Mieszka w Gdańsku.
Spotkanie uświetni koncert Duetu Wind.
Moderatorką spotkania będzie dr hab. Krystyna Krawiec-Złotkowska, prof. AP.
Wstęp wolny.
Zapraszamy serdecznie.
Na Św. Marcina najlepsza pomorska gęsina
W dniach 11-13 listopada 2022 r., w godzinach 10.00-17.00 w Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie odbędzie się impreza plenerowa pt. „Na św. Marcina najlepsza pomorska gęsina”.
Organizowana od trzynastu lat, stała się już rozpoznawalnym wydarzeniem w Województwie Pomorskim. Rok rocznie przyciąga blisko dziesięć tysięcy turystów, zainteresowanych hodowlą gęsi pomorskiej i produktami, wytwarzanymi z jej mięsa.
Wydarzenie to niezmiennie upowszechnia tradycję spożywania gęsiny w okolicach dnia Św. Marcina. Jest to świetna okazja do popularyzowania wiedzy na temat prozdrowotnych właściwości produktów z gęsi oraz innych potraw i produktów tradycyjnych. Gęsina w Swołowie, to również okazja by poznać i degustować potrawy i wyroby z tego mięsa, uczestniczyć w targu produktów wiejskich z okolicy oraz w jarmarku rękodzieła. Jak zwykle obecnych będzie około osiemdziesięciu wystawców ze swoimi gęsimi wyrobami tj. Koła Gospodyń Wiejskich, pasjonaci kulinarni, przetwórcy oraz gospodarstwa agroturystyczne, lokalni hodowcy i restauratorzy.
Przez trzy dni trwania imprezy, trwa biesiada z muzyką na żywo, występują zespoły folklorystyczne z regionu, a na koniec zatańczyć można na wiejskiej potańcówce.
Każdy, kto przyjedzie w tych dniach do Swołowa, będzie miał okazję degustować i kupić gęsinę w różnych odsłonach kulinarnych: gęsie okrasy, pierogi i kartacze z gęsiną, smalce gęsie, gęsi pieczone, wędzone, faszerowane, półgęski wędzone na zimno, galarety, gulasze i potrawki, pasztety z gęsi, zupy na gęsinie, np. czernina, brukwianka, żurek; wędliny, podroby oraz wiele gęsich wariacji kulinarnych.
Atrakcją dla odwiedzających są zawsze warsztaty i pokazy kulinarne, połączone z degustacją. W programie imprezy będą również pokazy i warsztaty w muzealnych obiektach, prezentujące dawne jesienne zajęcia gospodarskie i domowe. Obejrzeć będzie można również hodowlę gęsi pomorskiej w tradycyjnych warunkach w Zagrodzie Albrechta oraz odwiedzić inne zwierzęta gospodarskie w muzeum.
Bilet wstępu na imprezę 8 zł, upoważnia do zwiedzania muzeum i uczestniczenia w pokazach.
Wszystkich, którzy lubią świętować, są przywiązani i ciekawi tradycji, ceniący dawne obyczaje, zapraszamy na pomorską Gęsinę do Swołowa. Kultywowanie i podtrzymywanie pięknych tradycji Pomorza, to najlepsza forma nauki o historii regionu, a poprzez to również patriotyzmu. A w takim wydaniu, to również gwarancja dobrze spędzonego czasu.
Impreza „Na Św. Marcina Najlepsza Pomorska Gęsina” to atrakcyjna alternatywa wspólnego świętowania rocznicy Odzyskania Niepodległości w pięknej pomorskiej wsi Swołowo – stolicy „Krainy w Kratę”.
Kup bilet on line:
11 listopada:
https://www.kupbilecik.pl – bilet 11.11
12 listopada:
https://www.kupbilecik.pl – bilet 12.11
13 listopada:
https://www.kupbilecik.pl – bilet 13.11
Zgłoszenia wystawców z potrawami z gęsiny przyjmujemy telefonicznie pod nr. telefonu 59 811 94 10, z rękodziełem – 608142690.
REGULAMIN I ZGŁOSZENIE DLA WYSTAWCÓW: pobierz
Muzeum 1 i 11 listopada zamknięte
1 listopada (Uroczystość Wszystkich Świętych)
oraz
11 listopada (Narodowe Święto Niepodległości)
Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku będzie nieczynne.
Od 2 listopada 2022 roku obowiązywać będą NOWE GODZINY OTWARCIA:
- poniedziałek-wtorek: nieczynne
- środa: 12:00-16:00 – dzień bezpłatny* (ostatnie wejście o godzinie 15:00)
- czwartek-niedziela: 10:00-16:00 (ostatnie wejście o godzinie 15:00)
UROCZYSTE ZAKOŃCZENIE KOLEJNEGO ETAPU ROZBUDOWY MUZEUM
19 października 2022 uroczyście zakończono projekt „Wzmocnienie potencjału pomorskiej Krainy w Kratę poprzez rewitalizację zabytkowych budynków szkieletowych wraz z restauracją organów kościelnych we wsi Swołowo na potrzeby mieszkańców Pomorza i innych regionów Polski”.
Zadanie zostało dofinansowane z Funduszy Europejskich, a koordynatorem projektu było Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Inwestycja powstała przy dofinansowaniu w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014 – 2020. Koszt całkowity; 13 962 173,77 zł, Dofinansowanie; 7 576 752,58 zł.
Wydarzenie podsumowujące odbyło się w zagrodzie nr 15 muzeum, gdzie gości przywitały Dyrektor Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku Marzenna Mazur oraz Wójt Gminy Słupsk Barbara Dykier. Podczas uroczystości głos zabrał również Marszałek Województwa Pomorskiego Mieczysław Struk. O szczegółach projektu, realizacji i przebiegu inwestycji opowiedzieli Dawid Gonciarz – kierownik Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie oraz Zbigniew Gach – Dyrektor Centrum Kultury Gminy Słupsk.
Wśród gości zaproszonych obecni byli przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Marszałek Województwa pomorskiego Mieczysław Struk, Wojewódzki Konserwator Zabytków, przedstawiciele władz lokalnych, instytucji kultury, stowarzyszeń, instytucji powiatowych i gminnych, regionaliści, historycy, wszystkie osoby zaangażowane w realizację projektu oraz przedstawiciele lokalnych mediów.
Partnerzy projektu: Gmina Słupsk, Centrum Kultury i Biblioteka Publiczna Gminy Słupsk, Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku – Oddział Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie oraz Parafia w Bruskowie Wielkim – kościół w Swołowie.
Zakres rzeczowy obejmował:
- Remont zabytkowego domu mieszkalnego w Swołowie, działka 29/1 na potrzeby ekspozycji Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie.
- Remont zabytkowej, szkieletowej stodoły w Swołowie, działka 46/1 Na potrzeby ekspozycji Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie
- Remont i adaptację zabytkowej czworobocznej zagrody wiejskiej nr 5 w Swołowie gdzie utworzona została ZAGRODA INICJATYW TWÓRCZYCH, obejmująca swym zasięgiem działania o charakterze edukacyjno-kulturalnym mającymi prospołeczny charakter. Adaptacja obejmuje: zabytkowy dom mieszkalny „Przystanek Artystów i Twórców”; stodołę, która pełni rolę świetlicy wiejskiej; budynek bramny, w którym znajduje się remiza strażacka oraz kawiarnia i sklepik z pamiątkami i lokalnymi wyrobami.
- Remont zabytkowych organów Christiana Friedricha Voelknera w kościele p.w. Wniebowzięcia NMP w Swołowie
Muzeum powiększa się właśnie o kolejne dwa nowe (stare) budynki we wsi i o dwie stałe wystawy: „Swołowo. Historie (nie)oczywiste” autorstwa Dawida Gonciarza oraz „Ludowe rytuały lecznicze na Pomorzu” autorstwa Mikołaja Radomskiego, a Swołowo zyskuje zabytkową czworoboczną zagrodę wiejską nr 5 – Zagrodę Inicjatyw Twórczych Centrum Kultury Gminy Słupsk.
CZYTANIE KASZUB / CZËTANIÉ KASZËB – spotkanie 15
Zapraszamy na 15 spotkanie z cyklu CZYTANIE KASZUB / CZËTANIÉ KASZËB.
„Poświata księżyca” – rozmowy o poezji kaszubskiej z dr hab. Adelą Kuik-Kalinowską, prof. AP
spotkanie odbędzie się 26 października 2022 r. (środa)
o godz. 17:00 w Białym Spichlerzu
Spotkanie poprowadzi Danuta Sroka
To okazja do bliskiego spotkania z żywą kulturą Kaszub – przestrzenią łączącą Polskę z morzem w jej kulturowym aspekcie. Spotkania są także przestrzenią do dyskusji o złożonej problematyce tożsamości mieszkańców Kaszub i Pomorza.
Warsztaty papieroplastyki dla kobiet, spotkanie II – Róża
Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku serdecznie zaprasza
na warsztaty papieroplastyki dla kobiet
z cyklu: Rozkwitanie tradycji.
spotkanie II – Róża
28 października (piątek) 2022 roku w godzinach 17:00-20:00
w Młynie Zamkowym w Słupsku
W kulturze ludowej kwiaty od wieków związane były z życiem człowieka. Naturalne i sztuczne były i są ozdobą ludzi, ich domów, otoczenia, miejsc sakralnych, świadkami rodzinnych i dorocznych obrzędów, bohaterami pieśni, baśni, apotropeikami, lekami. Potrzeba utrwalenia wizerunku kwiatów sprawiła, że stały się one obecne we wszystkich sferach życia człowieka towarzysząc mu od narodzin do śmierci.
Podążając nurtem etnoinspiracji pragniemy przybliżyć tradycje papieroplastyki. Cykl warsztatów Rozkwitanie tradycji poprowadzą rękodzielniczki wykonujące kwiaty z bibuły i krepy. Są wśród nich zarówno świadkowie XX-wiecznych tradycji wiejskich, jak i artystki świadomie poszukujące korzeni swojej tożsamości oraz sposobu wyrażenia siebie. Sztuka tworzenia kwiatów, niegdyś nierozerwalnie związana z wiejską obrzędowością, przywracana jest do życia w nowych formach stylowych. Tradycja wciąż rozkwita. Spacer po artystycznym ogrodzie kontynuujemy alejką różaną.
Róża w kulturze ludowej to kwiat o szczególnej symbolice i zastosowaniu obrzędowym. Symbol piękna, młodości i płodności. Zrywanie róż, ich przekwitanie, opadanie oznacza przemijanie urody, koniec panieństwa, utratę dziewictwa. W powinszowaniach bożonarodzeniowych, legendach, przemowach weselnych oraz pieśniach pogrzebowych róża jest łączona z niebem i z rajskim ogrodem.
Pod okiem artystki Iwony Klinger poznamy różnorodne techniki tworzenia tego gatunku kwiatów oraz sięgniemy do tradycji zatapiania kwiatów z bibuły w gorącym wosku pszczelim, by zachować ich urodę jak najdłużej.
Warsztaty towarzyszą wystawie czasowej: „Rozkwitanie tradycji. Kulturowe obrazy kwiatów”.
termin: 28 października 2022, godz. 17:00-20:00
miejsce: Młyn Zamkowy w Słupsku
prowadzenie: Iwona Klinger
koszt uczestnictwa: 50 zł (w tym materiały)
zapisy: Magdalena Lesiecka
pod numerem telefonu: 795 100 274 lub mailowo: magdalena.lesiecka@muzeum.slupsk.pl
