Skarby książąt pomorskich

Pierwszą z wystaw zlokalizowanych na parterze zamku jest wystawa „Skarby książąt pomorskich”. Prezentowane są tutaj przede wszystkim pamiątki po ostatnich mieszkańcach zamku, a jednocześnie ostatnich przedstawicielach panującej na Pomorzu dynastii Gryfitów.

Główne miejsce wystawy zajmują dwa cynowe, bogato zdobione sarkofagi: księżnej Anny de Croy oraz jej syna Ernesta Bogusława de Croy. Po uroczystościach pogrzebowych zostały złożone w krypcie kościoła zamkowego (dzisiejszy kościół św. Jacka) i znajdowały się tam nienaruszone aż do 1977 roku, kiedy to nastąpiło ich komisyjne otwarcie. Cynowe sarkofagi oraz wydobyte z nich obiekty zostały poddane konserwacji, a po jej zakończeniu pamiątki po książętach trafiły na ekspozycję w zamku. Szczątki ostatnich Gryfitów pochowane są w krypcie przed ołtarzem w kościele, we współczesnych sarkofagach.

Nad sarkofagami prezentowanych jest pięć chorągwi. Są to niezwykle cenne obiekty, nie tylko ze względu na misterność wykonania i bardzo dobry stan zachowania, ale przede wszystkim ze względu na ich unikatowość – zachowało się bardzo mało chorągwi wykonanych na uroczystości pogrzebowe.

W gablotach znajdują się wydobyte z trumny księżnej Anny poduszka oraz suknia z włoskiego jedwabnego aksamitu oraz pochodzące z sarkofagu księcia Ernesta Bogusława płaszcz z aksamitu jedwabnego i atłasu haftowanego nićmi jedwabnymi i metalowymi, szata spodnia i poduszka z brokatu, pończochy oraz spodnie do kolan wykonane z cienkiej tkaniny jedwabnej. Szaty te zostały przygotowane specjalnie na pochówek. Wykonano je z wysokiej jakości tkanin importowanych z Włoch oraz Francji.

W osobnej gablocie zobaczyć można dwie bransolety o złotych kasztach z wypełnieniem z drewna sandałowego (tzw. balsamki), złoty emaliowany krzyż na wstążce, srebrną płytkę, emaliowaną złotą obrączkę, pierścień z pojedynczym diamentem oraz złoty pierścień z piętnastoma diamentami i datą upamiętniającą śmierć księżnej Anny. Pierścienie oraz obrączka zostały odnalezione w sarkofagu Ernesta Bogusława, który został pochowany z biżuterią pozostawioną mu przez matkę.

W tej samej gablocie znajduje się również pięć medali, które książę zamawiał u znamienitych medalierów z okazji różnych uroczystości. Na uwagę zasługuje przede wszystkim medal wykonany w 1668 roku przedstawiający na awersie popiersie księcia, na rewersie zaś „dzikiego męża” opartego o ołtarz i trzymającego w ręce tarczę z herbem rodziny Croy.

W centralnym miejscu wystawy zobaczyć można XVII-wieczny portret księżnej Anny z ołtarza z kościoła w Smołdzinie. Obraz ten odkryty został podczas prac konserwatorskich i przekazany do muzeum.

Uzupełnieniem wystawy jest para świeczników cynowych i srebrny kielich z pateną ufundowany przez księżnę Annę dla kościoła w Smołdzinie oraz para srebrnych świeczników ufundowana przez księcia Ernesta Bogusława.

Naprzeciw wejścia do sali znajduje się wyjątkowy przykład sztuki pomorskiej – srebrny ołtarz darłowski. Ołtarz, którego pierwotnym fundatorem był książę Filip II, największy mecenas sztuki wywodzący się z rodu Gryfitów, powstawał aż trzydzieści lat (1606-1636). Na zlecenie Filipa II wykonano 27 srebrnych płytek z przedstawieniami biblijnymi. Natomiast retabulum, czyli nastawę, wykonano z drewna hebanowego, dopiero w 1636 roku na zlecenie księżnej Elżbiety, wdowy po księciu Bogusławie XIV. Z 27 płytek zachowało się do dzisiejszych czasów tylko 8. Nie przetrwała również większość srebrnych dekoracji zdobiących retabulum.

We wnęce okiennej, na prawo od ołtarza znajduje się sarkofag księżniczki sasko-lauenburskiej Katarzyny Urszuli, która większość życia spędziła w Słupsku, u boku swojej ciotki – księżnej Erdmuty.

Wirtualny spacer po wystawie