Autor: Ewa Mazur

UWAGA! ATAKUJE WAS »ŻÓŁTY TYGRYS«. FENOMEN PUBLIKACJI HISTORYCZNYCH W PRL-u i III RP – wykład

Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku zaprasza na spotkanie z cyklu

„Służby mundurowe, historia i technika”

dr Marcin Prusak

wykład pt.

UWAGA! ATAKUJE WAS »ŻÓŁTY TYGRYS«
FENOMEN PUBLIKACJI HISTORYCZNYCH W PRL-u i III RP

w sobotę, 4 listopada 2023 o godzinie 12:00
w Spichlerzu Białym, w Sali im. Barbary Zielińskiej

Jak pisze dr Marcin Prusak: „»Żółty Tygrys« to seria wydawnicza ukazująca się bez przerwy w latach 1957-1990. Była ona poświęcona działaniom zbrojnym w czasie drugiej wojny światowej. Mottem serii było hasło „Bohaterowie – Operacje – Kulisy” . W cyklu tym wydano około 650 książek, choć liczba ta jest dzisiaj trudna do dokładnego określenia. Publikowanie przez lata „Żółtych Tygrysów” było swoistym fenomenem wydawniczym. Część z nich wiązała się z Pomorzem. Książki pojawiały się na rynku w nakładach 100, 200 lub nawet 300 tysięcy egzemplarzy. W zasadzie wszystkie książeczki cieszyły się ogromnym powodzeniem i błyskawicznie znikały z kiosków „Ruch” co spowodowało, iż w dużej mierze przyczyniły się do ukształtowania wyobrażenia o II wojnie światowej u starszego i średniego pokolenia Polaków”. Prelegent jest jednocześnie kolekcjonerem publikacji, które będą prezentowane na wykładzie.

Wstęp wolny.

Wystawa rysunku i malarstwa Kingi Zaborowskiej – Sen

Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku serdecznie zaprasza na otwarcie
wystawy „Rysunku i malarstwa Kingi Zaborowskiej – SEN”.

23 października 2023 roku o godz. 19.00
w Herbaciarni w Spichlerzu Richtera, Słupsk – Rynek Rybacki 1.

Kinga Zaborowska to rodowita słupszczanka, projektantka wnętrz, malarka i pedagog. Dzięki licznym studiom i zainteresowaniom zdobyła szereg umiejętności pozwalających swobodnie się poruszać i łączyć różne techniki artystyczne. Ostatecznie najbardziej odpowiada jej malarstwo olejne i rysunek kredką.

Wystawa prac rysunkowych i malarskich SEN to projekt artystyczny, w którym udział wzięli przyjaciele artystki i nieznajomi, którzy przesłali jej swoje „śpiące“ zdjęcia. Nadesłano ponad 30 fotografii a efekty pracy Kingi Zaborowskiej będzie można zobaczyć na wystawie.

Na spotkaniu autorka opowie nam również o swoich inspiracjach oraz wprowadzi w świat swoich zainteresowań, pasji i emocji.

Dodatkowo na wystawie znajdzie się praca Katarzyny Tomasiak jako zapowiedź przyszłej wystawy.

Wystawa będzie czynna do niedzieli, 7 stycznia 2024 roku.

HISTORIA ZAPOMNIANEGO LOTNISKA. LOTNICTWO W KOSZALINIE 1912-1945 – wykład

Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku
zaprasza na spotkanie z cyklu

„Służby mundurowe, historia i technika”

Mateusz Kabatek

wykład pt.

HISTORIA ZAPOMNIANEGO LOTNISKA. LOTNICTWO W KOSZALINIE 1912-1945

w sobotę, 14 października 2023 o godzinie 12:00
w Spichlerzu Białym

Wstęp wolny

Jak pisze Mateusz Kabatek, „kto obecnie kojarzy Koszalin z lotniskiem, szkołą pilotów i fabryką samolotów? Dzisiejsi mieszkańcy naszego regionu w większości nie zdają sobie sprawy, jak ważnym miejscem na lotniczej mapie Europy było to pomorskie miasto. Tymczasem podczas I wojny światowej na terenie przy dzisiejszej ulicy Morskiej w powietrze wzbijały się wojskowe dwupłatowce, a ścieżki wokół okolicznych budynków wypełniały głosy lotników w mundurach kajzerowskiej armii. Nic dziwnego – zakłady LVG, których filia tu działała, były jednym z największych przedsiębiorstw lotniczych na świecie. Wykład pt. „Historia zapomnianego lotniska: Lotnictwo w Koszalinie 1912-1945” przybliży te lata, odkrywając jednocześnie zaskakujące wątki związane z historią Słupska i polskich skrzydeł. Pora zatem zapiąć pasy i rozpocząć lot w przeszłość!”.

Koncert duetu ProKosz Piano Duo

Słupskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne zaprasza na koncert laureatów Estrady Młodych 56. Festiwalu Pianistyki Polskiej
ProKosz Piano Duo
Yehuda Prokopowicz i Eryk Koszela

Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku
Biały Spichlerz
12 października 2023 roku, godz. 17.00


W programie utwory:
Jana Sebastiana Bacha
“Jesus bleibet meine Freude” z Kantaty BWV 147
“Schafe können sicher weiden” z Kantaty BWV 208
Wolfganga Amadeusza Mozarta
Sonata G-dur, KV 357 (1. Allegro)
Franza Schuberta
Fantazja f-moll, D. 940
Sergieja Bortkiewicza
Melodie i Tańce, op. 31 nr 4
Felixa Mendelssohna-Bartholdiego
Andante, Allegro Brillant, op. 92
Hanny Kulenty
Van…

Wstęp bezpłatny.

WIELKIE POMORZE. RODY I RODZINY – konferencja

Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku serdecznie zaprasza na konferencję

WIELKIE POMORZE
RODY I RODZINY

organizowaną w Słupsku w dniach 18-20 października 2023 roku

przez Szkołę Doktorską Uniwersytetu Pomorskiego w Słupsku,
Instytut Kaszubski w Gdańsku,
Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku.

W październiku 2023 roku odbędzie się dziewiąta edycja konferencji WIELKIE POMORZE pt. RODY I RODZINY.

Oficjalne otwarcie nastąpi 19 października 2023 roku o godzinie 9:00 w Białym Spichlerzu w Słupsku. Jednak już dzień wcześniej, 18 października 2023 roku o godzinie 17:00 zapraszamy na promocję książki zawierającej materiały sesyjne z poprzedniej edycji konferencji oraz na projekcję filmu „Jutro będzie padać”.

WIELKIE POMORZE to interdyscyplinarne przedsięwzięcie naukowe organizowane w Słupsku od 2007 roku, w cyklu dwuletnim. Konferencja jest miejscem konfrontacji uczestników zainteresowanych tym jakże szerokim regionem, którzy stawiają sobie za cel pielęgnowanie tożsamości regionalnej, literackiej, kulturowej oraz religijnej Pomorza. W założeniach chcielibyśmy zaprezentować nie tylko dyskurs akademicki, ale i również głosy środowisk pozanaukowych. Działaniom naukowym towarzyszą wydarzenia artystyczne, wystawy, koncerty, pokazy filmowe, spotkania autorskie i promocje książek. Po każdej edycji wydawana jest książka z referatami uczestników.

W latach 2007-2021 odbyło się osiem edycji, których problematyka obejmowała zagadnienia:

  • Mit i literatura (2007)
  • Tożsamość i wielokulturowość (2009)
  • Kultura i sztuka (2011)
  • Wierzenia i religie (2013)
  • Społeczności i narody (2015)
  • Wojna i pokój (2017)
  • Gryfici i ich dziedzictwo (2019)
  • Kontekst skandynawski (2021)

W tym roku organizatorzy zamierzają zinterpretować znaczenie rodów i rodzin w dziejach i kulturze Pomorza (w obszarze terytorialnym od Królewca do Rostoku), wskazując na postacie najbardziej wybitne i zasłużone. Pragną namysłem objąć także osobowości zapomniane, z różnych powodów przemilczane, na które także warto dzisiaj zwrócić większą uwagę. Ponadto nie chodzi jedynie o zajmowanie się jednostkami, ale o rozważanie obecności na Pomorzu rodów i rodzin, po wielekroć zamieszkujących tę krainę kilkaset lat, tworzących skomplikowane związki rodzinne, wyznaniowe czy narodowościowe. Pomorze jest doskonałym przykładem przestrzeni, w której rody i rodziny stawały się niejednolite kulturowe, realizując się w tożsamościach polskich, niemieckich czy kaszubskich, by wymienić choćby te najważniejsze. Można te kwestie omawiać w różnych dyskursach, stąd zaproszenie kierowane jest ku literaturoznawcom, historykom, religioznawcom i socjologom, dając otwarte pole do naukowych eksploracji.

Wśród osiemnastu tegorocznych prelegentów znajdują się także obecni i byli pracownicy muzeum.

Szczegółowy program konferencji znajduje się poniżej.

Serdecznie zapraszamy.
Wstęp wolny.

Archiwalna informacja o zapisach na konferencję.

Konkurs Kultura z klasą

Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku ogłasza IV edycję konkursu

KULTURA Z KLASĄ

Konkurs skierowany jest do grup składających się z uczniów szkół podstawowych lub średnich, tj. klas szkolnych, grup świetlicowych, uczestników zajęć dodatkowych, np. szkolnych kół zainteresowań, drużyn harcerskich itp. oraz nieformalnych grup młodzieżowych wraz z opiekunem.

Głównym celem konkursu jest zachęcenie Grup do uczestnictwa w proponowanych przez nas i nasze oddziały: Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach i Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie zajęciach edukacyjnych. Zadanie polega na wzięciu udziału w jak największej ilości różnorakich muzealnych zajęć, za co będą przyznawane punkty. IV edycja konkursu będzie trwała do 27 maja 2024 roku.

Do konkursu można zgłaszać Grupy przez cały okres trwania konkursu poprzez wypełnienie Karty Zgłoszenia. Zgłoszenie może zostać wypełnione przez opiekuna Grupy lub dyrektora placówki, którą reprezentują uczestnicy.

Wypełnioną kartę należy przekazać do Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku osobiście, drogą pocztową na adres: Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku ul. Dominikańska 5-9, 76-200 Słupsk lub elektroniczną na adres: m.switaj@muzeum.slupsk.pl

Ogłoszenie wyników oraz rozstrzygnięcie konkursu nastąpi 10 czerwca 2024 roku. Dla laureatów konkursu przewidziane są nagrody finansowe:

• I miejsce – 1 500 zł
• II miejsce – 1 200 zł
• III miejsce – 1 000 zł

Do pobrania:
Regulamin konkursu
Karta zgłoszeniowa

Od Warcisława I do Bogusława X. Na średniowiecznym Pomorzu Gryfitów – wykład

Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku serdecznie zaprasza
na wykład w 500. rocznicę śmierci Bogusława X

„Od Warcisława I do Bogusława X.
Na średniowiecznym Pomorzu Gryfitów”

5 października 2023 (czwartek), godz. 17:00
Zamek Książąt Pomorskich
Sala Rycerska

2023 został ogłoszony rokiem Bogusława X Wielkiego w związku z 500. rocznicą jego śmierci.
Na tę okoliczność zapraszamy na wykład pracownika Muzeum dra Rafała Foltyna
pt. „Od Warcisława I do Bogusława X. Na średniowiecznym Pomorzu Gryfitów”.

Gryfici byli jedną z najdłużej istniejących dynastii europejskich. W ciągu pięciuset lat władania Pomorzem po obu stronach Odry – od XII do XVII wieku – nie brakowało pośród nich wybitnych jednostek, które wsławiły się w wielu działaniach na polu gospodarczym, kulturowym, militarnym czy politycznym. W Zamku Książąt Pomorskich zostaną zaprezentowani wybrani średniowieczni przedstawiciele rodu Gryfitów począwszy od Warcisława I, a skończywszy na Bogusławie X, którego pomnik stoi przez słupskim zamkiem. Przedstawimy też ciekawe wydarzenia mające miejsce
w bliskości Morza Bałtyckiego przed wiekami z gryfem w tle.

Podobny wykład o historii Gryfitów miał miejsce 30 lipca 2023 roku w czasie wydarzenia „Popołudnie przed zamkiem” także poświęconego Bogusławowi X i cieszył się dużym zainteresowaniem słuchaczy. Z przyjemnością zapraszamy więc ponownie dokładnie w dniu rocznicy.

Wstęp wolny.

ARCHITECTURA MILITARIS STOLPENSI – wykład

Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku
zaprasza na spotkanie z cyklu

„Służby mundurowe, historia i technika”

mgr inż. arch. Tomasz Maciejewski

wykład pt.

„ARCHITECTURA MILITARIS STOLPENSI”

w sobotę, 30 września 2023 o godzinie 12.00
w Spichlerzu Białym

Wstęp wolny

Jak pisze mgr inż. arch. Tomasz Maciejewski, będzie to opowieść nt. „architectury militaris, czyli o budownictwie wojennym od XV do XXI w. Wędrując ulicami Słupska niejednokrotnie spotykamy budynki takie jak: baszty, bramy, stare mury miejskie, które stworzono po to, aby pełniły rolę obronną. Natomiast, kiedy przechodzimy przez most, spacerujemy w parku lub odpoczywamy nad rzeką, gdy zwiedzamy wystawę w muzeum, mijamy wyższą uczelnię, zadaszenie w przyziemiu albo wypożyczamy książkę w bibliotece lub w ciszy modlimy się w kościele lub kaplicy; czy chociaż przez chwilę zastanawiamy się, czy miejsce w którym jesteśmy, mogło służyć sprawom wojskowym?”.

Więcej informacji o cyklu na stronie.

Etno Młyn. Energia z tradycji – spotkanie I: Tkanina

Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku serdecznie zaprasza na cykl spotkań edukacyjnych dla dorosłych
Etno Młyn. Energia z tradycji
spotkanie I: Tkanina

Tkaczki, hafciarki, pisankarki, rzeźbiarze, plecionkarze, wytwórczynie kwiatów z papieru czy ozdób obrzędowych. Dawniej nazywani twórczyniami i twórcami ludowymi. Dziś, zarówno badaczom, jak i odbiorcom kultury termin ten sprawia wiele trudności.

Ludzie wielkiej pasji, miłości do sztuki, samoucy bez wykształcenia na artystycznych uczelniach, rękodzielnicy, rekonstruktorzy rzemiosł. Ich sztuka bywa nazywana amatorską, nieprofesjonalną, naiwną, art brut, instynktowną, sztuką czystego serca. Poznamy ich w czasie całorocznego cyklu spotkań Etno Młyn. Energia z tradycji. Raz w miesiącu będziemy podglądać przy pracy twórców różnych profesji, uczyć się od nich i poznawać istotę rzemiosł, które dla nich stanowią pasję życia. Spotkania z artystami oraz warsztaty rękodzielnicze dopełni spacer po ekspozycjach etnograficznych w Młynie Zamkowym oraz opowieść o dawnych przedmiotach codziennego użytku, przedmiotach kultu, świątecznych ozdobach i innych obiektach sztuki ludowej.

Tkanina – to temat pierwszego spotkania cyklu, to też rzemiosło, które towarzyszy człowiekowi od początku. Tkanina to zarówno ubranie, jak ozdobny kilim, worek na ziemniaki, derka na konia czy chodnik. W czasie spaceru nie tylko poznamy różnorodne obiekty muzealne z dziedziny tkactwa, ale usłyszymy opowieść o tradycyjnych sposobach obróbki włókien lnu i wełny owczej. Najdłuższą część dwudniowego spotkania wypełnią warsztaty tkania na krosnach. Wełniane szale ubarwią uczestnikom nadchodzącą jesień.

termin: 30 września – 1 października 2023 roku, godz. 11:00-16:00
miejsce: Młyn Zamkowy w Słupsku
koszt: 70,00 zł (w tym instruktor, materiały i poczęstunek)
prowadzenie warsztatów i oprowadzanie po wystawach: Magdalena Lesiecka
zapisy: Magdalena Lesiecka pod numerem telefonu: 795 100 274

Serdecznie zapraszamy!

Obrazy i rysunki Edmunda Strążyskiego – zakopiańskiego przyjaciela Witkacego – wystawa czasowa

Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku
zaprasza na wystawę

„Obrazy i rysunki Edmunda Strążyskiego – zakopiańskiego przyjaciela Witkacego”

Biały Spichlerz, sala im. Barbary Zielińskiej
29.09.2023 – 25.02.2024
Wystawa została przedłużona do 7 kwietnia 2024 roku.

Na wystawie pokazane są prace zakopiańskiego przyjaciela Witkacego – Edmunda Strążyskiego (1889-1973), który sztuką zajmował się w czasie wolnym od pracy pedagogicznej w ówczesnym Państwowym Liceum Technik Plastycznych im. Antoniego Kenara w Zakopanem. Był doktorem filozofii, polonistą, studiował także chemię.

Zaprezentowane są 83 obrazy i rysunki z lat 1942-1964, wykonane na papierze. Okres powojenny był niezwykle owocnym artystyczne czasem dla Edmunda Strążyskiego. Prace te pochodzą z prywatnej kolekcji należącej do wnuka artysty Piotra Strążewskiego, zamieszkałego we Francji profesora chemii na Uniwersytecie w Lyonie.

Edmund Strążyski rysował także w okresie międzywojennym, kiedy razem z Witkacym mieli przyjemność wspólnie spędzać czas na wędrówkach górskich i sąsiedzkich odwiedzinach. Nie brak zachwytów Witkacego nad twórczością przyjaciela. Fascynacja była wzajemna, gdyż w wielu pracach Edmunda Strążyskiego widoczne są odniesienia do teorii Czystej Formy, stworzonej przez Witkacego. Z tego okresu na wystawie znajdą się cztery rysunki w formie kartek pocztowych, wypożyczone z Galerie Berinson w Berlinie oraz jeden rysunek pochodzący z kolekcji prywatnej dołączony do wystawy w rocznicę urodzin artysty 25 listopada 2023 roku.

Wystawie towarzyszy katalog oraz film „Litymbrjon” w reżyserii Grzegorza Dubowskiego z 1988 roku poświęcony Edmundowi Strążyskiemu a nakręcony w Edmarowie – jego zakopiańskiej willi

Wystawie towarzyszy katalog oraz film „Litymbrjon” w reżyserii Grzegorza Dubowskiego z 1988 roku poświęcony Edmundowi Strążyskiemu a nakręcony w Edmarowie – jego zakopiańskiej willi (film dla zwiedzających dostępny był do 25 lutego 2024 roku).

Kuratorem wystawy jest Anna Baruk-Bejda.

Wernisaż wystawy odbędzie się 29.09.2023 roku (piątek) o godz. 16:00 w Białym Spichlerzu, w sali wernisażowej im. Barbary Zielińskiej.

Wyróżnienie Heritage in Motion – Heritage Audiovisuals Special Commendation 2023

Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku laureatem międzynarodowego festiwalu Heritage in Motion

Na przestrzeni ostatnich czterech lat informowaliśmy Państwa o uczestnictwie słupskiego Muzeum w niesamowitej przygodzie, jaką był międzynarodowy projekt „Tożsamość w zagrożeniu” („Identity on the Line”). Sześć muzeów z Norwegii, Szwecji, Danii, Słowenii, Chorwacji i Polski oraz Uniwersytet Wileński badało siedem wybranych procesów migracyjnych, które miały miejsce w Europie w ostatnich stu latach.

Zespół Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku w składzie Marzenna Mazur, Dorota Ciecholewska-Hanowska i Katarzyna Maciejewska skupił się na unikatowym wydarzeniu, jakim była niemal całkowita wymiana populacji na Pomorzu i w Słupsku po 1945 r. Rozmawialiśmy zarówno z pierwszymi osadnikami, którzy przybyli do miasta po drugiej wojnie światowej, jak i ich potomkami, po to, aby pokazać jaki obraz miasta i ich osobistych doświadczeń pozostał w ich pamięci i co przekazali kolejnym pokoleniom, jak również z mieszkańcami dawnego, niemieckiego Stolpu, którzy zdecydowali pozostać się w polskim Słupsku. Zgromadziliśmy dziesiątki godzin nagrań, które opracowaliśmy w formie krótszych filmów z wywiadami (prezentowanych obecnie w Białym Spichlerzu z polskimi i angielskimi napisami), powstało również obszerne wydawnictwo przedstawiające 28 wybranych historii, książeczka edukacyjna oraz wystawa czasowa, która pokazywana była w Białym Spichlerzu w Słupsku oraz po przetłumaczeniu na język niemiecki w Muzeum w Bad Windsheim w Środkowej Frankonii.

W ramach projektu „Tożsamość w zagrożeniu” każdy z partnerów miał do wykonania osobne zadanie na rzecz wszystkich uczestniczących państw. Słupscy muzealnicy wraz z  miejscowym artystą Tomaszem Giczewskim przygotowali 9 filmów w języku angielskim oraz w językach partnerów prezentujących projekt i poszczególne procesy migracyjne, a także 45 minutowy film o wspólnej idei i założeniach „Tożsamości w zagrożeniu” zawierający cytaty ze zgromadzonych wywiadów.

Film pod tytułem „Identity on the Line” otrzymał specjalne wyróżnienie na festiwalu „Heritage in Motion”, organizowanym przez Europejską Akademię Muzealniczą, federację stowarzyszeń na rzecz dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego Europy „Europa Nostra” oraz Forum Kultur Słowiańskich.

W uzasadnieniu werdyktu czytamy: „Film dokumentalny „Identity on the Line” jest wyróżniającym się studium efektów istotnych procesów historycznych, które w dzisiejszych czasach są niemymi obrazami w politycznych i społecznych programach – migracji ludzi. Zagadnienie to wiąże się z pojęciem tożsamości europejskiej i pojęciem poczucia przynależności, które dokument dogłębnie wyjaśnia. To specjalne wyróżnienie [zostało przyznane] w uznaniu humanistycznego podejścia do migracji, które skłania współczesnych obywateli do przemyśleń na ten temat.”

Informacje o festiwalu „Heritage in motion” znajdują się na tej stronie.

Film „Identity on the Line” z polskimi napisami znajdą Państwo na kanale YouTube Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku.

Pozostałe wersje językowe oraz inne filmy znajdują się na stronie projektu: www.i-on.museum.

Przypominamy również, że projekt „Tożsamość w zagrożeniu” dostał doceniony już wcześniej otrzymując prestiżową nagrodę Europejskiej Akademii Muzealnej, która od lat dziewięćdziesiątych została przyznana zaledwie po raz czwarty.

Heritage in Motion Award przyznawana jest za wyjątkowe i innowacyjne projekty audiowizualne i multimedialne, które promują, eksplorują, dokumentują lub chronią europejskie dziedzictwo kulturowe. Tworzy nowe ścieżki dostępu odbiorców do zbiorów i zwiększa ich zainteresowanie światowym dziedzictwem.

Nagroda wręczana jest od 2012 roku przez Europejską Akademię Muzealną i Europa Nostra, a obecnie zarządzana wspólnie przez EMA i Międzynarodową Fundację Forum Kultur Słowiańskich, natomiast w 2023 roku do zespołu dołączył ekspert ds. twórców festiwali Mitra.

Film można znaleźć na stronie: https://i-on.museum/i-on-movie/

Więcej o projekcie na stronie: „Tożsamość w zagrożeniu” – ‘Identity on the line’ (I-ON)