Sztuka dawna Pomorza od XIV do XVIII wieku

Na pierwszym piętrze słupskiego zamku, w czterech salach, prezentowana jest sztuka dawna Pomorza od XIV do XVIII wieku. Zdecydowana większość eksponatów pochodzi z terenów obecnego Pomorza Środkowego, czyli z okolic Słupska, Darłowa, Koszalina i Kołobrzegu. Uzupełnieniem wystawy są pojedyncze obiekty powstałe na terenie całej Europy (a także poza nią) oraz zabytki XIX-wieczne.

Eksponowane są zabytki sztuki średniowiecznej, w dużej mierze rzeźby w drewnie. Licząca ponad sześćdziesiąt obiektów kolekcja pomorskiej rzeźby gotyckiej prezentowana jest niemal w całości. Warto dodać, iż jest to jeden z większych tego typu zbiorów w Polsce.

Wśród eksponatów wyjątkowo prezentują się fragmenty wieloczęściowego ołtarza (czyli poliptyku) z pocysterskiego kościoła w Bukowie Morskim – jedyne dzieło malarskie z okresu średniowiecza w zbiorach muzeum.

W sali tzw. renesansowej prezentujemy m.in. meble, gobeliny, talerze, obrazy oraz elementy uzbrojenia powstałe głównie w XVI i XVII stuleciu. Zabytki te pozwalają wyobrazić sobie, jakiego typu przedmioty mogły być użytkowane przez mieszkańców słupskiego zamku i zdobić jego wnętrza w dobie świetności tej rezydencji Gryfitów. Na ścianach widnieją dwa pokaźnych rozmiarów XVII-wieczne gobeliny flamandzkie prezentujące sceny mitologiczne.

Kolejna sala poświęcona sztuce nowożytnej z terenów Pomorza. Eksponaty prezentowane w jej pierwszej części pochodzą głównie z pomorskich kościołów. W latach 30. XVI wieku książęta pomorscy przyjęli wyznanie ewangelickie, co wpłynęło na wystrój i wyposażenie świątyń. Słupskie muzeum posiada bogaty zbiór epitafiów i pamiątek pośmiertnych. Były to dzieła upamiętniające zmarłych szlachciców i dobroczyńców gminy (np. mieszczan i rzemieślników), pochowanych w podziemiach kościołów.

W tej części sali, w dwóch żelaznych polichromowanych skrzyniach, pokazujemy także część zbiorów numizmatycznych. W mniejszej skrzyni, tzw. skarbczyku, prezentowane są monety pomorskie. W większej skrzyni, niegdyś uważanej za kasę miejską Słupska, pokazujemy fragmenty dwóch skarbów: z Garska i z Włynkowa. Zwrócić należy uwagę przede wszystkim na denar Bolesława Chrobrego wybity po 992 roku. Jest to prawdopodobnie najstarsza polska moneta (w Polsce zachowane są jedynie dwa egzemplarze). Na jej awersie widnieje wsteczny napis z imieniem władcy oraz strzała na tle krzaka złożonego z 6 gałązek, określanego jako „Drzewo Życia”. Na rewersie znajduje się krzyż równoramienny o ramionach przekrzyżowanych i zakończonych kółkami.

Na wystawie zobaczyć można również przykłady malarstwa religijnego oraz sporych rozmiarów portret pastora Michała Mostnika.

Dopełnieniem tej części ekspozycji są wyroby złotnicze i cynowe, prezentowane w gablotach. Są tu sprzęty liturgiczne pochodzące z pomorskich kościołów: świeczniki, kielichy i monstrancja. Na wyjątkową uwagę zasługuje cynowa misa chrzcielna z parafii w Zagórzycy. Uwagę przyciąga też srebrny kubek z Augsburga – jeden z elementów tzw. skarbu von Kleistów.

W jednym z wykuszy zaprezentowano meble gdańskie oraz modele żaglowców, przypominające o kontaktach Słupska z morzem i miastami portowymi.

Ostatnia część wystawy poświęcona jest pomorskim pałacom. Niestety straty wojenne i późniejsze zaniedbania nie pozwalają obecnie w pełni podziwiać spuścizny po rodach szlacheckich z tego terenu. Większość pamiątek zaginęła lub została zniszczona w czasach, kiedy pałace przeznaczano na siedziby Państwowych Gospodarstw Rolnych i szkół. Wśród zachowanych obiektów wyjątkowo pięknie prezentują się meble oraz wyroby porcelanowe. Ściany zdobią portrety członków rodziny Specht i Riemer, które przed wojną wisiały we dworze w Objeździe. Dziś są jednymi z nielicznych portretów ziemiańskich przechowywanych w naszych zbiorach.