Karta z historii Pomorza – 5 VI 1226 – Śmierć Henryka Borwina II

Henryk Borwin II (Borwin to oboczność imienia Borzywoj/Buriwoj) urodził się około 1170 roku i był przedstawicielem trzeciego pokolenia dynastii meklemburskiej wywodzącej się od sławnego księcia Obodrzyców Niklota i istniejącej do 1918 roku. Jego rodzicami byli Henryk Borwin I i Matylda, nieślubna córka księcia saskiego i bawarskiego Henryka Lwa, jak podaje kronikarz Arnold z Lubeki. Prawnukowi Niklota przypisuje się założenie miasta Güstrow w 1222 roku oraz nadanie praw miejskich Parchimowi. Występując przeciwko Duńczykom stanął w innym obozie niż jego ojciec, który pomagał Danii podbijać Estonię o czym donosi „Heinrici Chronicon Livoniae”.

Warto na chwilę zatrzymać się przy Gustrowie (niem. Güstrow), w którym Henryk Borwin II ufundował kolegiatę. Miało to bezpośredni wpływ na rozwój miasta, którego nazwa zdradza starosłowiańską proweniencję. Pochodzi ona od słów: *gǫsь (gęś) i ostrov (wyspa), oznacza więc „gęsią wyspę”. Co ciekawe, współcześnie Jezioro Wyspowe (Inselsee) nieopodal Güstrow, a więc w Meklemburgii, leży w korytarzu migracyjnym ptactwa wodnego i jest częstym miejscem postojowym migrujących wiosną oraz jesienią dzikich gęsi. Czyżby i tysiąc lat temu już je tam widywano?

Po zniszczeniu w 1163 roku ostatniego punktu oporu Obodrytów, jakim było Orle, gdzie w sierpniu 1160 roku zginął także Niklot, u schyłku XII wieku Henryk Borwin II odbudował ten ważny gród. Przetrwał on do kolejnego stulecia, kiedy to siedzibę książęcą przeniesiono właśnie do Gustrowa. Książę meklemburski związany z miastem zmarł rok przed ojcem, 5 czerwca 1226 roku. Na Targu Końskim w Güstrow w roku 1889 wystawiono mu pomnik, stanowiący zwieńczenie fontanny.

Przypomnijmy jeszcze, że w Güstrow 18 grudnia 1870 roku urodził się słynny badacz kaszubszczyzny i Słowińców Friedrich Lorentz. Otrzymał on stypendium książęce na badania językoznawcze nad Pomorzem i Kaszubami, czego efektem było chociażby dzieło „Slovinzische Grammatik” (1903). W pewien sposób historia dawnych słowiańskich ziem z obodrzyckimi książętami w tle zatoczyła koło.

Rys. Pomnik Henryka Borwina II w Güstrow, Wikimedia Commons