Autor: Ewa Mazur
„Rzeczy kilka” o mapie Lubinusa – wykład jubileuszowy
Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku serdecznie zaprasza na ostatnie spotkanie w cyklu wykładów jubileuszowych
„Rzeczy kilka” o mapie Lubinusa
18 grudnia 2024 r. (środa) o godzinie 17:00
Zamek Książąt Pomorskich
Sala Rycerska
Zapraszamy serdecznie na ostatnie spotkanie w specjalnym cyklu wykładów jubileuszowych z okazji stulecia muzealnictwa w Słupsku. Wykłady odbywały się od marca br. i były wygłaszane przez prawie wszystkich pracowników merytorycznych MPŚ w Słupsku. Koncepcją cyklu było to, że autorzy mieli dowolność w wyborze tematów, więc nie zawsze wiązały się one ze słupskimi zbiorami. Wykłady cieszyły się zainteresowaniem słuchaczy. Cykl ma nawet swoich stałych bywalców, których spotkać można w każdą prawie środę, kiedy wykłady się odbywają. Za nami 18 wykładów, pozostał ostatni – o mapie Lubinusa.
Powstała na zlecenie pomorskiego księcia Filipa II wielkoformatowa (125 x 225 cm), złożona z 12 arkuszy mapa do dziś intryguje i zachwyca zwiedzających i badaczy. Twórcą mapy był Eilhard Lubinus, profesor uniwersytetu w Rostocku, który dwukrotnie objechał Pomorze, by stworzyć jak najwierniejszy rysunek mapy. Jest to zatem pierwsza mapa Pomorza powstała na podstawie pomiarów terenowych. Z użyciem oryginalnych miedzianych matryc, wysztychowanych przez Nicolasa van Geelkerckena, wydrukowano ją dwukrotnie w latach 1618 i 1758. Matryce zaginęły, w muzeach i archiwach zachowało się do dziś kilkadziesiąt jej egzemplarzy. Bogactwo treści oraz – jak na ówczesne czasy – niezwykła dokładność sprawiły, że dzieło Lubinusa przez dziesięciolecia stanowiło pierwowzór dla map Pomorza w atlasach wydawanych przez renomowanych europejskich wydawców. Wykład przybliży, dlaczego i jak powstała, co przedstawia i jaką rolę odegrała w historii kartografii.
Spotkanie poprowadzi Robert Kupisiński, kustosz w Dziale Bibliotecznym i Zbiorów Specjalnych Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku.
Wstęp wolny.
Serdecznie zapraszamy!

Pentaptyk z Bukowa Morskiego – zagadnienia konserwatorskie – wykład
Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku serdecznie zaprasza na kolejne spotkanie w cyklu wykładów jubileuszowych
Pentaptyk z Bukowa Morskiego – zagadnienia konserwatorskie
11 grudnia 2024 r. (środa) o godzinie 17:00
Zamek Książąt Pomorskich
Sala Rycerska
Co znaczy słowo pentaptyk? Jakie niespodzianki skrywa 500-letni ołtarz i jak trafił do muzeum? Dlaczego Piękna Madonna gości w Słupsku tylko przez jakiś czas? Na czym polega praca konserwatora zabytków i czy potrzebna jest do niej cierpliwość?
Na te i wiele innych pytań postaramy się odpowiedzieć podczas wykładu połączonego z oprowadzaniem po wystawie czasowej „Pentaptyk z Bukowa Morskiego. Wystawa ze zbiorów Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku, Muzeum Narodowego w Szczecinie i z kolekcji prywatnej”, którą od zeszłego tygodnia oglądać można w Zamku Książąt Pomorskich.
Przedstawimy ciekawą, a zarazem zagadkową historię tego cennego zabytku. Opowiemy z jakimi spotkaliśmy się trudnościami i jak się z nimi uporaliśmy. Zaprezentujemy materiały konserwatorskie oraz rekonstrukcje rzeźb i elementów, które będzie można dotknąć oraz takie elementy ołtarza, do których podczas zwyczajnego zwiedzania nie ma dostępu.
Spotkanie poprowadzi Marta Osesek, starszy konserwator w Dziale Konserwatorskim Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku.
Wstęp wolny.
Serdecznie zapraszamy!

Gala jubileuszowa – 100 lat muzealnictwa w Słupsku
4 grudnia 2024 roku odbyły się główne uroczystości związane z obchodami stulecia słupskiego muzealnictwa. Galę jubileuszową w Pałacu Aureus uświetnili swoją obecnością Marszałek Województwa Pomorskiego Mieczysław Struk, Radni Sejmiku Wojewódzkiego, władze Słupska, samorządowcy z powiatu słupskiego, dyrektorzy instytucji kultury Samorządu Województwa Pomorskiego oraz instytucji miejskich, przyjaciele muzeum, muzealni emeryci oraz wielu znamienitych gości wraz z obecnymi pracownikami Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku, Oddziału Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach i Oddziału Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie.
Przed głównymi uroczystościami goście mieli możliwość zwiedzić Czerwony Spichlerz, który został niedawno wyremontowany.
W czasie gali Marszałek Województwa Pomorskiego Mieczysław Struk wręczył odznakę honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” przyznawaną przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego kierownikowi Działu Sztuki i Techniki MPŚ Lucjanowi Hanakowi.
Wraz z Marszałkiem Seniorem Janem Kozłowskim wręczył Maciejowi Witkiewiczowi wyróżnienie honorowe – medal z sentencją łacińską „De nihilo nihil fit” („Z niczego nic nie powstanie”) za wkład w rozwój słupskiego muzeum.
Wręczone zostały także nagrody specjalne marszałka. Trafiły one do Kierownika Działu Bibliotecznego i Zbiorów Specjalnych Doroty Hanowskiej, Kierownika Działu Konserwatorskiego Doroty Szymczak i byłego Kierownika Działu Historyczno-Artystycznego Beaty Zgodzińskiej.
Ponadto Dyrektor Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku Marzenna Mazur wręczyła nagrody w uznaniu zasług za wieloletnią pracę na rzecz słupskiego muzealnictwa następującym pracownikom słupskiej siedziby MPŚ: Katarzynie Barszcz, Renacie Burjańskiej, Ewie Czaplińskiej-Stec, Rafałowi Foltynowi, Robertowi Kupisińskiemu, Katarzynie Maciejewskiej, Małgorzacie Mickiewicz, Beacie Mielniczuk, Wioletcie Torcz, Teresie Wełnitz, Barbarze Wiśniewskiej i Marioli Wrześniak.
W czasie gali poza słowami podziękowań i gratulacji pod adresem kierownictwa Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku był także czas na wspomnienia. Pokazano prezentację o historii słupskiego muzealnictwa oraz krótki film ukazujący muzeum dzisiaj.
Piękny jubileusz w iście historycznym duchu, stanowi symboliczny pomost między przeszłością i przyszłością. Muzeum Pomorza Środkowego wraz ze swoimi oddziałami na ziemi słupskiej cały czas się rozwija, a wkraczając w drugi wiek istnienia, wyraźnie podkreśla swoją dziejową misję.
Dziękujemy wszystkim za obecność.
















































































Zdjęcia poniżej – fot. Łukasz Tokarczyk/ Biuro Prasowe UMWP
































































4 GRUDNIA MUZEUM NIECZYNNE
Wystawa
Zapraszamy do oglądania wystawy w Herbaciarni Richtera.
Wystawa czynna od 2 grudnia 2024 do 12 stycznia 2025.
Kurator: Katarzyna Maciejewska.
ARTYŚCI SŁUPSKA I POMORZA ŚRODKOWEGO OD XVII DO XX WIEKU – wykład
Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku zaprasza na spotkanie z cyklu
„Forum sztuki i artystów – wykłady z historii sztuki”
Vladyslawa Diachenko
wykład pt.
ARTYŚCI SŁUPSKA I POMORZA ŚRODKOWEGO
OD XVII DO XX WIEKU
7 grudnia 2024 (sobota) godz. 10:00
Biały Spichlerz, Sala im. Barbary Zielińskiej
Na wykładzie omówione zostaną wybrane dzieła najbardziej znanych i zapomnianych artystów, malarzy i rzeźbiarzy Stolpu-Słupska i okolicy, którzy odegrali ważną rolę w rozwoju kulturowym miasta od XVII do XX wieku, którzy urodzili się albo zamieszkali na terenie Słupska i w okolicach, zdobili miasto dziełami sztuki albo mieli skuteczny wkład w rozwój Pomorza, Polski czy świata.
Obszar tego tematu mieści ciekawe fakty z życia słupskich artystów rożnych czasów, znalezienie związków pomiędzy nimi, określenie nurtów artystycznych i najważniejszych kolizji historycznych, w których uczestniczyli.
Temat daje również możliwość uzupełnienia ważnych fragmentów panoramy kulturalnej miasta i jego okolicy, poprzez postrzeganie twórczości słynnych postaci na tle globalnych procesów i zmian historycznych na Pomorzu Środkowym.
Spotkanie poprowadzi Vladyslawa Diachenko,adiunkt Działu Edukacji i Promocji Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku.
Wstęp wolny!
Serdecznie zapraszamy!

SŁUPSK. AEDIFICIA MILITARIA. STAŁA FORMA – ZMIENNA FUNKCJA – wykład
Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku zaprasza na spotkanie z cyklu
„Służby mundurowe, historia i technika”
mgr inż. arch. Tomasz Maciejewski
wykład pt.
SŁUPSK. AEDIFICIA MILITARIA. STAŁA FORMA – ZMIENNA FUNKCJA
w sobotę, 30 listopada 2024 r. o godzinie 12:00
w Spichlerzu Białym
Wstęp wolny
Jak pisze mgr inż. arch. Tomasz Maciejewski, „«Słupsk. Aedificia militaria. Stała forma – zmienna funkcja», to krótka opowieść o pomysłach na budynki i budowle powojskowe oraz ich zmienna funkcja w przestrzeni miasta. W jakim stopniu założenia obronne wpłynęły na historyczny rozwój miasta? Czy architektura wojskowa i okołowojskowa ma tylko jedną funkcję i od czego ona zależy. A może też jest i styl? Jakie są wzorce militarne w miejskiej architekturze municypalnej, a także cywilnej. Czym jest rewitalizacja historycznych, często zabytkowych obiektów, jak również założeń obronnych Słupska. Czy nowe zagospodarowanie to konieczność lub przejściowa moda, a może propozycja na wzbogacenie kulturowe tkanki miasta? Programy, koncepcje oraz pomysły na zachowanie starych budowli obronnych i wojskowych, mogą być inspiracją dla nowych kierunków rozwoju”.
Więcej informacji o cyklu na stronie „Służby mundurowe, historia i technika”.

Pentaptyk z Bukowa Morskiego – wystawa czasowa
Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku
zaprasza na otwarcie wystawy
Pentaptyk z Bukowa Morskiego
Wystawa ze zbiorów Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku, Muzeum Narodowego w Szczecinie
i z kolekcji prywatnej
Zamek Książąt Pomorskich w Słupsku, ul. Dominikańska 5
27 listopada 2024 (środa), godz. 12:00
Wystawa trwać będzie do 3 marca 2026 roku
Ekspozycja prezentuje pentaptyk z kościoła w Bukowie Morskim oraz rzeźbę św. Antoniego Pustelnika, będące własnością Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku, alabastrową figurę Pięknej Madonny ze zbiorów Muzeum Narodowego w Szczecinie oraz pocztówkę z kolekcji prywatnej.
Pomysłodawcą i fundatorem ołtarza około 1525 roku był ostatni panujący tam opat Hinricus Kresse. Ołtarz ma formę dębowej nastawy. Zdobi go bogata dekoracja malarska o zróżnicowanej tematyce oraz płaskorzeźbione, złocone i srebrzone kwatery z otwarcia uroczystego. Całość zadedykowana jest Maryi, której figura zajmowała miejsce centralne. Ta alabastrowa rzeźba jest starsza od ołtarza o ponad pięćdziesiąt lat. Ołtarz wraz z kompletnym wystrojem rzeźbiarskim stał w bukowskim kościele do lat 40. XX w. W czasie II wojny światowej rzeźba Madonny została z niego wyjęta i zabezpieczona poza Bukowem, a po wojnie trafiła do Szczecina i tam przechowywana jest do dziś w Muzeum Narodowym. Ołtarz stał w nieczynnym kościele jeszcze kilka lat po wojnie, natomiast pozostawione w nim drewniane rzeźby z roku na rok znikały. Alabastrowa Piękna Madonna jest jedyną ocalałą.
Celem ekspozycji jest prezentacja tego cennego zabytku po przywróceniu mu walorów estetycznych, ikonograficznych oraz historycznych. Przez pięć wieków jego istnienia zatarte zostało bowiem wiele z pierwotnych założeń jego twórców, a sam ołtarz ulegał przekształceniom oraz nieuniknionym procesom niszczącym.
Wystawa urozmaicona została archiwalnymi fotografiami przedstawiającymi widoki z zewnątrz oraz wewnątrz bukowskiego kościoła na przestrzeni kilkudziesięciu lat. Dodatkowo zaprezentowane zostaną próbki z prac konserwatorskich. Na planszach oraz w infokiosku umieszczone zostały szczegółowe informacje dotyczące dziejów ołtarza oraz zagadnień konserwatorskich, restauratorskich oraz rekonstrukcyjnych.
Kuratorką wystawy jest Marta Osesek z Działu Konserwatorskiego MPŚ.
Wstęp wolny.
Serdecznie zapraszamy!

Pomorskie tradycje i zwyczaje na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego – wykład
Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku
serdecznie zaprasza
na kolejne spotkanie w cyklu wykładów jubileuszowych
Pomorskie tradycje i zwyczaje
na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego
27 listopada 2024 r. (środa) o godzinie 17:00
Biały Spichlerz
Sala wernisażowa im. Barbary Zielińskiej
Wykład poświęcony będzie tradycjom i zwyczajom, które występują na terenie województwa pomorskiego, wpisanym na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego.
Listę prowadzi Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego we współpracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa. Obecnie znajdują się na niej 103 pozycje. Województwo pomorskie reprezentuje 7 wpisów, m.in. carillonowa muzyka w Gdańsku, hafciarstwo kaszubskie czy – najświeższy na liście wpis z sierpnia b.r. – zwyczaj Sobótki w Jastarni.
W październiku tego roku, pierwszy raz w historii, obchodziliśmy Międzynarodowy Dzień Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Święto zostało ustanowione przez UNESCO w 2023 roku, z inicjatywy Polski i koalicji międzyregionalnej. Miało na celu podkreślenie znaczenia niematerialnego dziedzictwa, promowanie przekazywanych z pokolenia na pokolenie tradycji, zwyczajów i umiejętności rzemieślniczych. Z tego też powodu chcemy zwrócić uwagę na przykłady dziedzictwa niematerialnego z naszego najbliższego regionu.
Spotkanie poprowadzi Ewa Mazur, kustosz Działu Edukacji i Promocji Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku.
Wstęp wolny.
Serdecznie zapraszamy!

Jan Vermeer van Delft – mistrz światłocienia – wykład
Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku serdecznie zaprasza wszystkich zainteresowanych na wykład z historii sztuki w ramach Forum Sztuki i Artystów, pt.:
Jan Vermeer van Delft – mistrz światłocienia.
Bohaterem wykładu jest wybitny holenderski artysta, jeden z największych malarzy w historii. Na swoich płótnach potrafił stworzyć wszechświat w rogu pokoju i w sposób wyjątkowy uchwycić i uwiecznić ulotne, intymne chwile mieszczan. Jan Vermeer van Delft, mistrz w operowaniu światłem, specjalizował się w scenach z życia codziennego. Przedstawiał zazwyczaj kobiety w budynkach mieszkalnych podczas codziennych zajęć, jak czytanie listu, rozmowa, praca w kuchni, wyszywanie czy gra na instrumencie. Niewielki dorobek artysty, liczący zaledwie 30 płócien podziwiać można w najsłynniejszych muzeach świata, m.in. w Luwrze w Paryżu czy Rijksmuzeum w Amsterdamie. Na wykładzie, w oparciu o wybrane przykłady dzieł, omówione zostanie życie i twórczość malarza żyjącego w XVII-wiecznym Delft.
Spotkanie odbędzie się w sobotę 23 LISTOPADA w Białym Spichlerzu przy ul. Szarych Szeregów 12 o godzinie 10.00. Wykład poprowadzi Ewa Czaplińska-Stec, historyk sztuki, pracownik Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku.

Zbiory kartograficzne Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku – wystawa czasowa
Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku serdecznie zaprasza na otwarcie wystawy
„Zbiory kartograficzne Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku”
20 listopada 2024 roku o godz. 12:00
w Sali Rycerskiej Zamku Książąt Pomorskich w Słupsku.
Na wystawie zaprezentujemy wybrane obiekty kartograficzne – z obecnych 279 pozycji inwentarzowych – znajdujących się w zasobach Działu Bibliotecznego i Zbiorów Specjalnych MPŚ w Słupsku. Składają się na nie mapy Pomorza i Prus Wschodnich, plany Słupska i okolic, atlasy i inne mapy. Niektóre z nich pochodzą ze zbiorów przedwojennego Heimatmuseum, inne zostały zakupione lub podarowane w okresie powojennym.
Wystawę uzupełniają zabytkowe instrumenty geodezyjne wypożyczone ze zbiorów Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu.
Wystawę będzie można oglądać do 2 marca 2025 roku.
Kuratorami wystawy są Dorota Hanowska i Robert Kupisiński.
Wystawie towarzyszy obszerny katalog autorstwa Roberta Kupisińskiego.
Serdecznie zapraszamy.

„Wizerunki Matki Boskiej w naszych domach” – wykład jubileuszowy
Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku serdecznie zaprasza
na kolejne spotkanie w cyklu wykładów jubileuszowych
Wizerunki Matki Boskiej w naszych domach
13 listopada 2024 r. (środa) o godzinie 17:00
Biały Spichlerz, ul. Szarych Szeregów 12
Sala wernisażowa im. Barbary Zielińskiej
Można by stwierdzić, że zna Ją każdy z nas. Maryja Dziewica, Matka Boska i jej wizerunek towarzyszą nam
w przydrożnych kapliczkach oraz w wielu polskich domach od dziesiątek lat. Każdy z nas myśląc o Niej ma w pamięci przynajmniej jeden oleodruk lub obrazek widziany na jednej z wielu spotkanych w życiu ścian.
Jest towarzyszką drogi i opiekunką domostwa oraz rodziny, przyjmuje wiele ról. W zależności od potrzeby według tradycji i przekazów można zwracać się do niej z wieloma problemami i szukać u niej wsparcia w codziennych problemach. W maju dla niej śpiewano, jej dedykowano październikowe modlitwy różańcowe.
Jaka jest ich funkcja i czy uległa ona zmianie? Kiedy rozwinął się kult maryjny? Jakie wizerunki Maryi powtarzają się najczęściej i o czym może to świadczyć? Co przywieźli ze sobą osadnicy z Kresów do Słupska?
Czy dziś Matka Boska stała się ikoną polskiej popkultury? Czy jako symbol Matki Polki, opiekunki, patronki jej wizerunek może być wykorzystywany dziś nie tylko w kontekście religijnym? Spróbujemy wspólnie znaleźć odpowiedź na te pytania w trakcie spotkania.
Spotkanie poprowadzi Malwina Świtaj z Działu Edukacji i Promocji.
Wstęp wolny.
Serdecznie zapraszamy!
